امارگیر حرفه ای وبلاگ و سایت

سرآغازبهاراست وآفتاب رفته رفته درخشش خويش رادريغ نمي دارد وخنكاي هوانيزدراين ميان روح وجسم رامي نوازد.گهگاه نسيمي وزيدن مي گيردوتجديدقواي مضاعفي راارزاني مي دارد. باپيمودن مسيرچهل كيلومتري جلفا- نخجوان تنديس "كوراوغلو" دروازه شهرراپيش روي مامي گشايد. درترمينال ازماشين پياده مي شويم ونبض سفربه شماره مي افتد.دراولين دقايق درپاساژگشتي مي زنيم وطولي نمي كشدكه مناره هاي مسجدترك ها(احداث شده توسط دولت تركيه) مارابه افكارديني حواله مي كند.درسمت ديگرخيابان ، بازارمعروف "اللي يئددي" (57) باخاك يكسان شده است. برخي ازمغازه داران ازپاساژ روبرويي مغازه اي راخريده اند وبرخي درساختمان زردرنگ دوطبقه اي براي خودغرفه هايي برپاساخته اند. ايرانيان به علت ارزان بودن اجناس بازار"اللي يئددي " مشتريا ن   پروپاقرص چمداني اينجايند. درمحل اصلي بازارحتمابه سبك جديدمراكزتجاري بنانهاده خواهدشد. سنگيني قدمهاي ماراكف بازار57حس مي كند؟ چراسنگين ؟ به دوجهت : يكي ازاين منظر كه ماوقتي به چنين جاهايي مي رسيم پشت سرماهي مشتري سرازير مي شود.به قول ماترك ها"يونگول اياق " هستيم. اما تناسب اين سنگيني وسبكي چيست؟ سبك به آن معنايي كه به كاربرده مي شودمدنظر نمي باشد بلكه منظور اين است كه ماتابراي خريد پاپيش مي گذاريم كفه رابه نفع فروشنده سنگين مي كنيم وخيلي اتفاق افتاده كه درپيشينه سفرهاي ايران شناسي وخصوصا كردستان شناسي نوبت به ماكه اولين مشتري بوديم نرسيده است . ديگرآن كه همراهان ؛ اشتهاي سيرشدني تهيه مايحتاج وديگراسباب درسفرها راندارند.درنخجوان اکثرخودروهای مورداستفاده ،"نول یئددی "های  ساخت روسیه وخودروهای " توفاشی" ساخت کشور ترکیه می باشد.

فروشندگان اكثراازقبول پول ايراني خودداري مي كنندامادلارويامنات وشيرواني موردپذيرش آنهاست . درگمرك جلفامي توان درقبال پرداخت وجه ايراني ، منات دريافت كرد. صحبت ساعت كه درحين گشت به ميان مي آيدمتوجه مي شويم كه آذربايجاني ها ساعت رسمي خويش رايك ساعت به جلوكشيده اند. خيابانهاي نخجوان بسيارآرامند، پمپ بنزين هادرسكوت فرورفته اند . استاديوم ورزشي وبيمارستان نخجوان راهم مي بينيم. درمحله "دون بود" مجتمع هاي مسكوني آپارتماني كه نخجواني ها "ياشاييش ائولري" مي خوانند بناشده است دولت اين واحدهارابراي كساني كه فاقد مسكن هستند ساخته وبه اجاره مي دهد ازاين رو"دوولت بينالاري" نيزنام گرفته است . "تيجارت مركزي" مكاني است كه پوشاك ولوازم خانگي درآن به فروش مي رسدبه نسبت كيفيت قيمت هاي بالاي هم دارد. كلادرجمهوري آذربايجان ازآن جمله نخجوان افرادي كه ااز55سال به بالاسن داشته باشندمستمري بگيردولت اند. براي هريك ازمستمري بگيران 30شيرواني كه دوبرابر60منات(=مانات) است پرداخت مي شود هرمنات به طورتقريبي معادل هزارودويست وپنجاه تومان وجه رايج كشورمامي باشد.[1]

دولت براي بهبود شرايط مستمري بگيران ازقراراطلاع تمهيدات جديدي نيزدردستوركارخوددارد. "ايجراحاكيمي " بزرگترين بناي قدبرافراشته نخجوان است. "داخيلي ايشلرناظيري "(= پليس) شبانه روزدرخدمتگزاري است . مقبره مومنه خاتون وتنديس جليل محمدقليزاده ازجاذبه هاي گردشگري هستند . تنه درختان اطراف اين جاذب هابه اندازه يك مترازسطح زمين باآهك سفيد شده اند. بااين كارنخجواني هامي خواهند درخت راازآفت نگهدارند.كمي پايين ترمسجدباشكوهي به نام حضرت زهرا(س) شهرت خاصي دارد.اين مسجدتوسط دولتمردان كشورعزيزمان (بنيادمستضعفان وجانبازان) باتلفیقی ازمعماری ایرانی – اسلامی درسال   1378استوارواحداث گرديده است. نام حضرت زهرا زمينه اي مي شود تاازنخجواني ها درخصوص حضرت علي (ع) سوال كنم. آنان به شدت مريد مولاي متقيان هستند وعمده اهالي به مذهب شيعه مفتخرند. غالبا درهركاري "ياعلي مي گويند واورامي طلبند. خط رسمي شان ازسال2001ازكريل به لاتين تبديل شده است واين بريدگي ازالفباي عربي – فارسي باعث شده است كه درقرائت قرآن كريم مشكل داشته باشند ؛ لذادرگورستانها براي قرائت قرآن – نثارروح مردگانشان – پول پرداخت مي كنند. نيازاين جماعت به مبلغان مذهبي كاملا محسوس مي باشد. درخاطرم هست آن زماني كه بحث تغيرالفبا درجمهوري آذربايجان داغ بود گهگاه ازطريق راديو مشتاق پيگيري اين امربودم بختيارمعلم طرفدارسرسخت الفباي لاتين بود وبرعكس ؛سليمان رستم اصراربربازگشت به الفباي عربي – فارسي داشت.

نخجوان موزه تاريخ وموزه ادبيات دارد وگويا موزه ديگري به نام فرش. تپه هاي باستاني نخجوان براكثريت شناخته شده نيست ولي قلعه تاريخي الين جه وقاپي جيق قدري آشنايند. خودنخجواني ها درمركزشهرمسجدي دارند به همين نام . هتل تبريززبانزد است وگراندهتل نيزدرمرتبه بعدازاوقراردارد. اين جمهوري خودمختارتفرجگاهي به نام "باتابات" داردشبيه چمن متحرك شهرستان تكاب خودمان درنزديكي تخت سليمان . جزيره (=آدا) ايي تشكيل شده ازچمن باني هايي بلند كه تغييرجهت مي يابد. اگرصبح درگوشه اي باشد شامگاه به گوشه ديگرخواهدرسيد. ازمجموع 461كيلومترطول مرزي نخجوان 204 كيلومترآن درامتدادرودارس باجمهوري اسلامي ايران قراردارد. طول مرزي نخجوان باتركيه از12كيلومترفراترنمي رود ولي ازنظراقتصادي جايگاه مهم خودراداراست. جمعيت اش بيش از400هزارنفرتخمين زده مي شود وعلاوه برپنج شهروپنج شهرستان نزديك 200روستادارد. مجلس عالي بالاترين مركزتصميم گيري است . شرور،شاهبوز، اردوباد، جلفا، بابك وسدرك شهرهاي مهم نخجوان اند. يك دانشگاه دولتي داردكه در 35  رشته ي رياضي ، ادبیات ، تاريخ ،زبان انگليسي و... دانشجومي پذيرد. درجنگ باارمنستان اهالي اين جمهوري معتقدند باشجاعت وجسارت ايستادگي كرده اند. تنهاراه اتصال آنهابه باكو ازمسيرترانزيتي بيله سوارايران مي باشد.ازمناطق ديدني نخجوان بي شك كوه اصحاب كهف است كه مشتاقان مخصوص به خودرادارد . خودنخجواني هابه اين مكان باتقدس مي نگرند ونذرونيازمي كنند . وقتي ازنخجوان قصد جلفامي كني بعدازطي بيست كيلومترراه، جاده اي ازسمت چپ مستقيم شمارابه غاراصحاب كهف خواهد رساند. بازديدغاراصحاب كهف براي هربازديدكننده اي بهجت خاطر مي بخشداماتوصيف اين مكان وصحت وسقم آن مطلبي است كه درفرصتي ديگربه آن خواهيم پرداخت . دريك جمله اشاره مي كنم نگارنده كتابي دارم كه هنوزدربازارهست باعنوان رهاورد"گزارش سفربه سرزمين هاي تركيه ،سوريه ولبنان " كه دركتاب مذكوروجودغاراصحاب كهف در"رجيب "اردن راقبول كرده ام...

[1] - جمهوري آذربايجان 10 قپيك (Qapik) ، 20قپيك( برابربا2100ريال ما)، 50 قپيك، ونيز1منات، 5منات ،20 منات ، 50 منات، و100منات دارد.ده تا10قپیک برابریک مانات است همینطور پنج تا20قپیک ، دوتا50قپیک به پول آزاد آذربایجان معادل یک مانات می باشد.