امارگیر حرفه ای وبلاگ و سایت

حاج پير علي اسد نسب
حاج پير علي اسد نسب در سال 1302 در هريس متولد شد ،علوم قديمه را در محضر حجت الاسلام ميرزا احمد محدث ياد گرفته و ادبيات فارسي را از مرحوم شيرا…دبيري آموخته و دروس رياضيات را در دبستان شرف از مرحوم حاج محمد حسن مهپور فرا گرفت . وي پس از انتقال به تبريز موفق به اخذ ديپلم دانشسرا شد . در همين شهر در حسابداري فرهنگ حومه مشغول و سپس در كارگزيني ،يكي از ماموران پياده كردن قانون استخدام كشوري گرديد .همچنين آقاي حاج پير علي اسد نسب مدتي مديريت كلاسهاي مبارزه با بيسوادي دبستان حكمت را تا زمان بازنشستگي بعهده داشت . حيات تعدادي از مدارس توابع خصوصا مدرسه هاي خانمرود مديون ايشان است .
اين شخصيت خدوم مصلح ، بهمراه استاد اسداله اسد نسب با علاقه و پشتكار زايد الوصفي در تاسيس مدارس روستاها نقش ايفا ميكند . مقدمات تاسيس قبل از فروردين 1338 شروع و تعيين اطاقها و ايجاد ساختمان تا اول شهريور ماه آماده ميشود . مراتب توسط اين افراد به آموزش و پرورش حومه تبريز منعكس ميشود .اعزام معلم به آنها پس از استقرار آقاي استاد شفيعي جامه عمل مي پوشد ، در مورخ 12/4/40 طي نامه شماره 80 استاد شفيعي كفالت فرهنگ هريس را به آقاي حاج پير علي اسد نسب واگذار ميكند.


نمونه هاي قدرداني از حاج پير علي اسد نسب


برگي از صورتجلسه مورخ 31/1/42
با حضور آقايان صمد درخشي «ناظم و معلم » فتحي رامني «معلم » ،نورجهاني و حاج پير علي اسد نسب «مدير دبستان شرف »


زمان مقدم هريس
او دراول مهر سال 1294شمسي به دنيا آمد چنانچه خود در قيد حيات ذكر كرده پدرش هرگز او را به چشم نديده است و در دو يا سه سالگي مادرش نيز رخت از جهان فرو مي بندد . آقاي مقدم دو خواهر و يك برادر داشته كه يكي از خواهر هايش مي ميرد و خواهر ديگرش مرحوم مشهد بلال موسي آذر مي شود . مرحوم مقدم دوران سخت يتيمي را با محبت آقاي مرحوم مشهد بلال موسي آذر و عمو هايش (مرتضي مرتضي پور و عمران مرتضي پور )سپري ميكند .حقوق ماهيانه او در هنگام استخدام هفت تومان بوده است . با اين حقوق نامبدژرده هزينه تحصيل فرزندان در تبريز را نيز تقبل ميكند .
نقل است كه شادروان زمان مقدم در تشويق و ترغيب مردم براي درس خواندن همواره سعي وافر داشته و از دانش آموزان شديداً مراقبت مي نموده واز اين جهت از مقبوليت و محبوبيت عمومي برخوردار بوده است . مقابله با افراد انحرافي و احترام خاص به اهالي از مشخصه هاي بارز اخلاقي ايشان ذكر مي شود . با مرحوم ميرزا محمد هجري دوست بوده است .
نامبرده پس از 33سال تلاش صادقانه در سال 1/1/1350 بيازنشسته شد و در تاريخ 12/11/77 شمسي چشم از جهان فرو بست .
آقاي زمان مقدم در اواخر عمر در عمل خير اهداي زمين جهت احداث هنرستان فني و حرفه اي همت گماشت







                                                          سال 1337 – مدرسه شرف
نشسته از راست به چپ : محمد رسول پور ، حاج پير علي اسد نسب ، شير ا…دبيري ، علي ميرزاده
ايستاده از راست به چپ : كريم آشوري ، زمان مقدم ، اكبر ، علي اصغر سرباز وطن ، حميد دبيري


سليم سليم زاده 
او در سال 1340 از دانشسراي كشاورزي سعيد آباد فارغ التحصيل و برابر احكام صادره از
اداره كل فرهنگ وقت از تاريخ 8/7/40 بعنوان مدير و آموزگار در دبستان دولتي فرخ نمرورو مدتي در دبستان ايرج سراي و پس از آن مدير و آموزگار دبستان آرباطان مشغول شد . تا اينكه از 14/12/45 به آموزش و پرورش هريس منتقل شد و به سمت هاي مختلف از جمله متصدي كارگزيني ، كارپردازي ، ماشين نويسي ، امور تربيتي ، پيشاهنگي ، تربيت بدني و امور فوق برنامه ، سپاه دانش و در آخر راهنماي تعليماتي گشته و از مهر ماه سال 50 به اداره كل آموزش و پرورش آذربايجانشرقي منتقل و مدتي ضمن اشتغال به تحصيل بصورت شبانه در مراكز آموزش عالي ، متصدي آمار سپاه دانش و آموزش روستايي  ، كمك كارشناس گروههاي آموزشي استان را عهده دار شد و از مهر ماه سال 74 به افتخار بازنشستگي نائل آمد .
وي پيرامون راه هريس تبريز چنين مي نويسد : از آن زمان كه قرار شد برابر تعهد به استخدام وزارت فرهنگ وقت بيايم هريس جزو فرهنگ حومه بود . تنها راه رفت و آمد از طريق آخر باغميشه و گردنه پايان تا هريس با جاده شوسه خيلي باريك و وسايل نقليه غير مطمئن بود . بارها در راه گرفتار برف و كولاك مي شدم و يا ماشين در گل و لاي فرو مي رفت و مي ايستاد .
در وجود آقاي سليم زاده عشق ظهور چشمگيري داشته بطوريكه وي به همراه مير هدايت سجادي ، احمد دولتي ، رحيم رحيم زاده اسكويي ، نصرت ا… يعقوبي ممقاني و علي راضي با امكانات اوليه و ابتدايي و فاقد تجهيزات به بهترين نحو پيگير مسايل فرهنگي بوده است . ايشان با توجه به عدم امكانات با تشكيل و راه اندازي جلسات متعدد مسايل را با توسل به مسئولين نهادها  و سازمانها ي بخش مطرح و جوياي راههاي ارتباطي ، احداث دبيرستان در مهربان ، شناسايي پاره اي از معضل هاي روستاهاي خانمرود (هيق ، خانقاه ، نهران و…) ميشود.






         ·بهتر است در اينجا از خدمات آقاي مشهد محمد عبدالرحيمي نيز ذكر خيري به ميان آمد .



علي اميني زاده
آقاي  اميني زاده بعد از فارغ التحصيلي از دوره متوسطه با اخذ ديپلم طبيعي در سال 1342
بخدمت سربازي اعزام و بعنوان سپاه دانش در روستاهاي مهاباد انجام وظيفه نمود .پس از
اتمام خدمت سربازي به استخدام آموزش و پرورش درآمد . در سال 1346 از مهاباد به تبريز انتقال يافته و بعلت علاقه زيادي كه به منطقه خود (هريس ) داشت تقاضاي انتقال به هريس را تسليم مقامات كرد . در تاريخ 1/7/1346 با داشتن ابلاغ آموزگاري به دبستان نشاط هريس آمد و آموزگاري كلاس ششم را به عهده گرفت .
آقاي اميني با تلاش شبانه روزي در آن سال ، در امتحانات نهايي قبولي 100% را افتخار خويش ساخت از اين جهت مورد تقدير و تشويق قرار گرفت . و بعنوان معلم نمونه در استان آذربايجانشرقي انتخاب و به وزارت آموزش معرفي و جايزه اي دريافت كرد.بعد از يكسال تدريس مديريت دبستان نشاط اهر را بعهده داشت . او در پيشبرد تعليم و تربيت سهم بسزايي داشت .در اين مدت با حفظ سمت بنا به پيشنهاد اداره آموزش و پرورش مدير فني تربيت بدني شد . و در امر تربيت بدني  و ورزش خدمات ارزنده اي از جمله تاسيس باشگاه ورزشي ، ترميم و مرمت ميدان ورزشي ، اخذ زمين ورزشي از شهرداري و برگزاري مسابقات ورزشي را انجام داد وي با پشتكار خويش توانست براي اولين بار تيم هريس را راهي مسابقات ورزشي دو و ميداني و  فوتبال استاني كند . اين تيم توانست مقام اول را در اين دوره از مسابقات كسب نمايد .
هريسيهاي فرهنگي مقيم ساير شهرها همواره پيگير مسايل آموزشي و محروميتهاي زادگاه خويش بوده و هستند كه آقاي اميني هم از جمله آنهاست . از خداوند متعال توفيق همه اين سروران گرامي را خواستارم .


شيرا…دبيري
مرحوم شيرا…دبيري در سال 1279 هجري شمسي در يك خانواده متدين و مذهبي درشهرستان هريس( محله بيگ له ر) چشم به جهان گشود .عبدالرزاق بيگ ومادرش خاور نام داشت .وي از دوره كودكي در بين اعضاي خانواده وطايفه خويش از مهر ومحبت خاصي برخوردار بود . پدر وبرادران نش او را براي تحصيل علوم ديني ومعارف اسلامي به محضر آيت الله عيسي سديدي فرستادند ايشان به همراه ميرزا احمد احمديان ،ميرزاسلمان ميرزا حميد    ،ميرزا حسن شيخ الاسلامي ،مير علي اكبر عمادي باروقي ،ميرزا توكل و…از درياي علوم استاد خويش بهره جستند . گفتني است تنها خواهر شيرا…دبيري    (كوكب خام )با آيت ا…عيسي  سعيدي ازدواج كرده بود  .برادران  آن مرحوم  عبارت بودند از :علي بيگ  ،حاج آقا بيگ  ،يداله بيگ،سعداله بيگ ،ودستگيرعلي بيگ او خوشنويس ماهري بود ودر علوم قراني تبحر زياد داشت ودر تعليم آن از خود از خود جديت نشان ميداد ه است .همچنين در چند نوبت كفالت بخشداري هريس به وي محول شده است.شخصيت اجتماعي ايشان زبان زد داشت .اين جلد از او ست :
مسجد محل طاعت يزدان است نه محل صحبت مردان
شادروان دبيري موقعي به مديريت دبستان شرف هريس منصوب ميشود .كه چنگ جهاني دوم شروع   شده وكشور هم غرق در بحران بود .آمد وشد از شهرستان ها خيلي دشوار ومشكل بوده است .در آن موقعيت ،با مديريت دبيري در حفظوحراست از دبستان وتشكيل كلاسها تلاش خارج از تعيين وتوصيف صورت ميپذيرد.
چراغ عمر شيرا…دبيري در 17/2/59 در تبريز خاموش گرديد ودر قبرستان ستارخان به خاك سپرده شد
ازراست به چپ :
مرحوم شيرا… دبيري ، كريمي(بخشدار )  شادروان حاج عيسي هريس نژاد


1-4 :شرح مختصري از زندگاني خانم مهران فر
او در سال 1315 شمسي در تبريز به دنيا آمد .
 خانم طيبه مهران فر در مهر ماه سال 1317 استخدام شد .از همان اوايل كودكي به شغل معلمي علاقه داشت .او نظاو قديم كلاس چهارم دبيرستان (رشته ادبييات )را تمام كرده به كلاس پنجم اسم نويسي كرد .سه ماه تابستان را كلاس كارآموزي ديد .در اول مهر ماه به يكي از دهات نزديك بستان آباد منتقل شد ويكسال بعد (1338)در تابستان ايشان را به همراه چند نفر از جمله دايي سرخابي با متعلقه اش وخانم پور ميرزايي جهت شركت در كلاسهاي تعليمات اساسي به تهران فرستاند . در اين ماموريت حدود 150 ريال فوق العاده پرداخت مي شده است .
درمهرماه 1338 طي حكمي با حقوق 300 توماني خانم مهران فر به هريس آمد .نام برده شرح اين ماجرا را چنين بيان مي كند :
«سوار ماشين كهنه اي شديم ،چاله وچوله راه تبريز هريس زياد بود .يك روز تمام در راه بوديم  تا به مقصد رسيديم برادران اسد نسب كه واقعاآدمهاي خير ومتدين بودند از ما پذيرايي كردند ويك خانه خوب نزديك خانه خودشان براي ما اجاره نمدند ولي از روزي كه وارد آنجا شديم همه مي گفتند :اگر اسم مدرسه دخترانه را بر زبان بياوريد شما را ميكشند واذيت مينمايند .كسي حاضر نميشود دخترش را به مدرسه بفرستد ولي آقاي پير علي اسدنسب به ما خيلي كمك كرد .بعد از هفت روز تعداد دانش آموز ثبت نام كردند …»
  دو ماه از سال  تحصيلي ميگذرد وفردي به نام آقاي مير حيدري به عنوان بخشدار هريس شروع به كار كار مينمايد .ايشان دو دختر  كلاس اول وششمي  داشت كه به جمع  رقيه رسول پور (كلاس اول ) فاطمه رسول پور (كلاس دوم ) سكينه رسول پور ( كلاس سوم ) غزاله هريس نژاد ، شهربانو دختر همزه ،عفت دبيري ،عاطفه عمله پور ،ميرحيدري ،رباب ، مريم ورقيه خياطي (همگي كلاس اول) مي پيوندند.
كلاس در يك حياط قديمي و از بابت اجاره ماهي 15 تومان پرداخت مي شود. كف اطاق خاكي و در حياط يك تلمبه با حوض بوده است.
حدود هفت روز از مهر 1338 مي گذرد و خانم مهران فر بر اثر حاملگي به اولين فرزند ذكور خود ( پرويز)‌با هزار زحمت و با خواهش و تمنا از راننده اي به نام حاجي به تبريز جهت بستري شدن فرستاده  مي شود. دكتر راستخواه بعلت ممنوعيت بيش از يك ماه مرخصي حاملگي، با استراحت بيش از اندازه خانم مهران فر موافقت نمي كند. بدين ترتيب در 27 مهرماه نامبرده جهت  از سرگيري فعاليتهاي تدريس به همراه شوهر خويش مراجعت مي نمايد.

تمام وسايل مدرسه ستاره از مدرسه پسرانه آورده ميشد. 5 عدد نيمكت كهنه ، يك عدد صندلي و يك عدد بخاري نفتي استهلاكي از جمله آن وسايل بودند. مستخدمي براي مدرسه نبوده و كلاس و دهليز و غيره را خانم طيبه مهران فر با همراهي شاگردان  هريسي تميز مي كنند.
ساعت شروع كلاس تعليمات اساسي از 8 صبح تا 12 ظهر بوده، مجدداً‌بعد از صرف نهار ، كلاس از ساعت 14 الي 16 برپا ميشده و از ساعت 16 تا 20 شب كلاس خياطي و گلدوزي آغاز مي گرديده است.
خانم مهران فر در اين باره نيز چنين اظهار مي كنند:
« دانش آموزان شبانه ام بيشتر از دانش آموزان روزانه بودند و اكثريت آنها خانم هاي خانه دار بودند. شاگردانم به قدري يك رنگ و ساده بودند كه هر چه  در قلب شان بود برايم مي گفتند،‌در آن موقع در هريس دو حمام وجود داشت … . »
در سال 1339 خانمي بنام ياوري كُج آبادي به هريس مي آيد و به اتفاق خانم مهران فر مشغول تدريس  دروس تعليمات اساسي مي شود.



حميد ناهي
در دي ماه 1340 در پست معاونت دبستان شبلي بستان آباد انجام وظيفه نمود. بنا به اصرار آقاي ابوالحسن ديانت رئيس فرهنگ و حومه تبريز با دستور آقاي  بيت اله جمالي رئيس كل فرهنگ آذربايجانشرقي،  به سمت نمايندگي اداره فرهنگ هريس كه تا آن زمان فاقد استقلال سازماني بود منصوب شد.
آقاي حميد ناهي كه مدت زماني اندك قبولي و توجه تام يافت و مقامي مخصوص احراز كرد خود مينويسد : افتخارات و موفقيتهايي كه نصيب اين بنده ناچيز گرديده است مرهون همكاريهاي بي شائبه  مردم حق دوست هريس علي الخصوص برادران اسد نسب مي باشم ….هنوز هم كه هنوز است با آن خاطرات شيرين زندگي مي كنم . مردم حق شناس هريس استحضار دارند كه بخش تاريخي هريس از نقطه نظر ساختمان مستقل دبيرستان در مضيقه بوده كه بنا به تصميم ،مردم با غيرت و حميت محله ديزج (قنبر چشمه ) پاسخ مثبت داده و با اهدا زمين مورد نياز مقدمات احداث و اقدام را فراهم آوردند.
مقبوليت عامه آقاي ناهي را مي توان از متن خاطره زير استخراج كرد :
«فراموش نشدني است كه انتخابات انجمن هريس در اثر رقابتها و خصومتهاي معمول قومي و محلي به زد و خورد منجر گرديد . با وجود نماينده دادستان شهرستان و بخشدار محل و ساير اعضا ، محل استقرار صندوقها مورد حمله قرار گرفته و سنگ باران شدخروج از آن محل براي هيچ كس حتي براي ژاندارمريها نيز غير ممكن شد تنها كسي كه با استفاده از عنايت و قدردانيهاي مردم هريس قادر به خروج  و دعوت به آرامش مردم شد من بودم »

      در سندي كه از حاج پير علي اسد نسب ملاحظه كردم هزينه تمام شده احداث ساختمان دبيرستان مبلغ 66996 ريال قيد گرديده است .



تصوير مكاتبه شهردار( جمشيدي )با آقاي ناهي




قدر داني مردم از آقاي ناهي



متن استعفاي آقاي ناهي و موافقت با آن




ه – چگونگي اداره فرهنگ هريس بصورت نمايندگي
«در سال 1340 براي اداره امور مدارس منطقه يكي از فرهنگيان ساعي و خوشنام                    بنام حميد ناهي نماينده فرهنگ بخش تعيين گرديد و سرپرستي مدارس دهستان بدوستان نيز به هريس واگذار گرديد ولي مدارس آلان براغوش به اين نمايندگي ضميمه نشد با آمدن ايشان به هريس فرهنگ جان تازه اي گرفت و با جديت تمام و سركشي هاي مداوم به مدارس روستا زحمات زيادي متحمل شده و به توفيقات زيادي نايل آمد پس از ايشان نيز مدتي محمد محصلي سرپرستي مدارس را در عهده داشت . با افزايش تعداد دانش آموزان ساختمان استجاري محل مناسبي نبود لذا با پيش قدمي آقاي حاج پير علي اسد نسب در محله ديزج قطعه زميني براي ايجاد ساختمان مدرسه تهيه و نسبت به احداث آن اقدام گرديد جالبي اين است كه در موقع اقدام به احداث ساختمان دبيرستان فقط مبلغ سه هزار و پانصد تومان از محل اعتبار پنج درصد سهم آموزش و پرورش  از درامد شهرداري اعتبار وجود داشت ولي با توكل به خداي قادر و متعال ساختمان در اسرع وقت تكميل و مورد استفاده قرار گرفت وسايل موردنياز از قبيل درب ، پنجره ،تير چوبي و …..از تبريز و از محل ساختمانهاي تخريب شده جمع آوري و به هريس حمل گرديد .
آقاي حبيب برزوئي در اين موقع رياست آموزش و پرورش حومه را به عهده داشت و در تامين اعتبارات و تكميل ساختمان دبيرستان مساعدت نمود .علماي شهر از جمله حجت الاسلام حاج مير يعقوب و جمعي از اهالي در تاسيس دبيرستان و ايجاد ساختمان مساعدت  و همكاريهاي لازم را معمول داشتند و يكي از آنان بنام حجت الاسلام حاج حسين فخيمي در دبيرستان حاضر و نسبت به تدريس علوم ديني و قرآني بطور افتخاري اقدام مي نمود …»
1) از يادداشتهاي جناب آقاي حاج اسد نسب   . رك : صفحه




گذري بر تاسيس اداره آموزش و پرورش
در سال 1337 رسيدگي به امور اموزشگاههاي هريس از اهر به آموزش و پرورش حومه منتقل گرديد در آن سال تعداد دو باب مدرسه (شرف و نشاط ) در هريس و يك باب در روستاي خشكناب داير بود سرپرستي مدارس بعهده آقاي شيرا…دبيري بود
در شش ماهه اول سال 1338 در مورد تاسيس مدارس در روستاهاي خانمرود و دبيرستان در هريس با مشاورت آقاي اصغر راميار سرپرست آموزش و پرورش حومه تبريز اقداماتي بعمل آمد و از اوايل مهر ماه سرپرستي مدارس هريس به عهده آقاي ابراهيم  شفيعي واگذار گرديد نامبرده بنوبه خود در توسعه فرهنگ منطقه تلاش و كوشش نمودند و اولين مدرسه دخترانه در هريس تاسيس و آغاز بكار نمود در سال بعد در كليه روستاهاي خانمرود دبستان ايجاد گرديد
«در سال 1340 براي اداره امور مدارس منطقه يكي از فرهنگيان ساعي و خوشنام  بنام حميد ناهي نماينده فرهنگ بخش تعيين گرديد و سرپرستي مدارس دهستان بدوستان نيز به هريس واگذار گرديد ولي مدارس آلان براغوش به اين نمايندگي ضميمه نشد با آمدن ايشان به هريس فرهنگ جان تازه اي گرفت و با جديت تمام و سركشي هاي مداوم به مدارس روستا زحمات زيادي متحمل شده و به توفيقات زيادي نايل آمد
بعد از انتقال ناهي آقايان محمد محصلي – رحمن اسكويي – خليل بابايي مسئوليت نمايندگي آموزش و پرورش هريس را    عهده دار بوده اند با اينكه اموزش و پرور ش هريس عنوان نمايندگي داشت ولي كليه كارهاي مربوط در حومه تبريز انجام       مي شد و نمايندگان اكثراًوظايف مشورتي و سركشي به مدارس را داشتند .
از طرف وزارت آموزش و پرورش ضمن نامه شماره 5/60470/18/8/44 به ادارات آموزش و پرورش دستور داده شد كه امور مدارس روستايي (مدارس عادي – سپاه دانشي ) بعهده ادارات سپاه دانش واگذار شود لذا مدارس حومه تبريز كه مشتمل ب 252باب بود به اداره مزبور تحويل گرديد
حاج اسداله اسد نسب در مورد چگونگي تاسيس اداره گفته است :
«در آن زمان رياست اداره سپاه دانش بعهده روانشاد علي اشرف حيات روحي بود كارهاي مربوط را دو نفري انجام ميداديم و بيشتر شب ها تا پاسي از شب در اداره مشغول بوديم آقاي حيات روحي مردي نيك انديش و واقع بين و خوش نيت بود با توجه به بلند نظري و  همت والاي ايشان دست اينجانب در انجام كارها باز گذاشته شد . از موقع استفاده كرده ضمن توجيه وضع منطقه تصميم گرفتم تاسيس ادارات مستقل آموزش وپرورش  در بخشهاي هريس و بستان آباد بمقامات بالاي اداره كل پيشنهاد گردد لذا گزارش مشروحي تنظيم و پس از تشكيل جلسات متعدد و پيگيريهاي مداوم  با پيشنهاد اداره سپاه دانش موافقت و اقدامات عملي اغاز گرديد «چه لحظات شادي بخش و دلنشيني » مسئولان آموزش و پرورش حومه به هيچ وجه مايل نبودند مدارس بخشهاي مزبور  از حيطه حيطه عملكرد آنها مجزا شود لذا كارها دور از چشم آنها در خفا به نحوي انجام شد كه در مقابل عمل انجام شده قرار گرفتند ديگر كار از كار گذشته بود مخالفتها و اشكال تراشيهاي بعدي موثر نبود
تعداد مدارس :
1- بخش بستان آباد           86 باب
2- بخش هريس                69 باب
3-  حومه نزديك              72 باب
 آقاي رحمت اله نوراني بسمت رياست آموزش و پرورش منصوب و مشغول بكار شد .آن سال زمستان خيلي شديد و همه جا پر از برف بود هريس نه راه خوبي داشت و نه وسايل نقليه عمومي مناسب  و بهمان علت از آنعده كه براي تصدي رياست آموزش و پرورش هريس دعوت مي نمودم نتيجه حاصل نمي شد ناچاراًبه اداره حسابداري مراجعه و با مشاركت افراد مطلع و بصير اسامي بيشتري را يادداشت و پرونده هاي آنها را بررسي كردم . مدعوين دعوت مارا قبول نمي كردند و لحظه ها و روز هاي سختي برايم بود و اوقات غم افزا سپري مي شد سرانجام خداوند قادر متعال كمك و ياري نموده و آقاي رسول كندواني به سمت رياست آموزش و پرورش هريس تمايل نشان دادند ابلاغ وي صادر و طي شماره 15/50649 /30/8/1345 به مدارس هريس بدوستان –آلان براغوش ابلاغ گرديد نفس راحتي كشيدم گرچه بعدا از طرف عده اي از همكاران از اين اقدام اظهار نارضايتي كرده و از اينكه انتقال آنان از هريس مشكل خواهد بود گلايه مند بودند ولي با وعده و وعيد متقاعد شدند . ضرورت دارد همواره از آقاي رسول كندواني تقدير وسپاسگذاري كرد در آنموقعيت مشكل و طاقت فرسا با حداقل امكانات با اراده قوي و مصمم و تلاش و كوشش فراوان اداره آموزش و پرورش را در هريس بنيان گذاري نمودند .اهلي هريس هميشه قدردان بوده و بنا به تقاضاي مردم اداره كل آموزش و پرورش پس از چند سال مجددا ايشان را بسمت رياست آموزش و پرورش هريس منصوب كرد همچنين از آنعده از همكاران زحمتكش و كوشا كه در انجام امور اداري در بدو تاسيس ايشان را ياري و مدد نموده اند تشكر و قدرداني كرد .
پس از استقلال ادارات آموزش و پرورش در سال 1345 بودجه هر يك از بخشها بطور مستقل تنظيم و تصويب و به وسيله اداره مربوطه اجرا گرديد بعد از آن نيز نسبت به ايجاد امكانات از نظر تامين اعتبار و كادر آموزشي و اداري آني از كوشش و تلاش باز نايستادم و در موقع تفكيك مدارس دهات بزرگ از مناطق ديگر مجزا و جزو مدارس هريس منظور گرديد كه هم اكنون در سه باب از آنها شهرداري داير گرديد ه است»


جاي بسي خوشوقتي و مباهات است كه اداره آموزش وپرورش مسير ترقي و تكامل را پيمود و تاسيس سازمانهاي ديگر را در پي داشت در نتيجه بخش به شهرستان ارتقا يافت روساي آموزش و پرورش هر كدام در انجام وظايف محوله تلاش و كوشش نمودند بنوبه خود از اين بزرگواران تشكر و سپاسگذاري مينمايم آنان نيز خاطرات  خوشي از مدت ماموريت  خود بياد داشته و از اهالي قدردان هريس كمال رضايت را دارند .
دبيران و آموزگاران بومي كه در شهرستانهاي ديگر مشغول خدمت بودند داوطلبانه به هريس منتقل و در پيشرفت برنامه با جان و دل فداكاري نمودند.



يكي از موضوعاتي كه در استقلال آموزش و پرورش هريس موثر بود تشكيل شوراي منطقه بود . با اينكه آمارهاي مربوط و شرايط لازم براي تشكيل شورا به تهران ارسال و تعقيب شده بود نتيجه مطلوب حاصل نمي شد تا اينكه آقاي حاج اسد نسب به اتفاق آقايان استاد رجبعلي شكوهي و حاج محمد تقي سلطاني به وزارت مراجعه مينمايند اما نتيجه اي به دست نمي آورند . نامبردگان آخر الامر به يكي از وكلاي تبريز (بهادري)متوسل ميشوند اين كار هم سودي عايد شان نمي كند . در جريان مدير كل شوراي منطقه اي وزارت آموزش و پرورش به تبريز آقاي اسد نسب طرح دوستي با وي ريخته و مجوز تشكيل شوراي منطقه در هريس را از ايشان كسب مي نمايد .
آقاي حاج سلطاني در سال 48-1347 از كردستان به هريس منتقل شد و در دبستان نوبنياد مشغول تدريس كلاسهاي ششم ابتدايي ( درس رياضي ) گرديد . همان سال در اثر فعاليت و تلاش كلاس دهم در دبيرستان خانلري دا ير شد . ايشان نيز تدريس رياضي كليه كلاسها را عهده دار شد (هفته اي 32 ساعت ) . در اين راه بدون دريافتاجرت اضافه كاري سعي وافي نمود . و از آموزگاران ديگر نيز در صورت لزوم بهره جست . مدير يت دبيرستان در همين ايام بر عهده استاد شكوهي بود . اين سير پر صولت ادامه يافت تا در سال هاي بعد به ترتيب كلاس هاي ياز دهم ودوازدهم نيز ذاير گرديد. اين فرد پركار از نظر ساخت مدارس در زرنق ، بخشايش،‌مينق ، نمرور، آلان براغوش ، اسنق وشاهباغي مورد توجه قرار است . همينطور در سال 9/9/1349كه نامبرده به اداره منتقل شد سعي نمود در روستا هاي دور افتاده هريس كه مدرسه ودبستان در آنها داير نشده بود، داير نمايد منجمله روستاهاي هيق،‌اسماعيل كندي، اينچه، چنگل،‌چهرق،‌صومعه،‌خلج را ميتوان برشمرد. بعد از رفتن آقاي صحتي،‌به مدت چهار ماه مسئوليت اداره به وي محول شد. در اين زمان آقاي سلطاني سمت معاونت اداره را داشت. آقاي حاج سلطاني مدني   الطبع و اجتماعي اند و اكنون ساكن شهر مقدس مشهد مي باشد. تا آنجا كه اين مختصر گنجايش داشت، از خدمات صادقانه او، نوشته شد.

ج)‌تفكيك خواجه از اداره آموزش و پرورش هريس
اداره آموزش و پروش منطقه خواجه در 22 بهمن سال 1374 تأسيس و از منطقه آموزشي اداره آموزش و پروش هريس تفكيك گرديد. اين منطقه در هنگام استقرار داراي 6696 نفر دانش آموز،‌89 واحد آموزشي و 302 كلاس بود.

ط)‌برخي از مدارش توابع
در بررسي تاريخ فرهنگ آذربايجان نوشته حسين اميد در صفحات 281و282 آمده:
« در سال 1329 دبستان نهال در (نهند) افتتاح گرديده است.»‌نام مدير آن دبستان ابوالقاسم ادراكيان قيد گرديده است. در آن كتاب در صفحه 6 به سراي،‌هريس و بيلوردي جزو قصبات و روستاهاي شهرستان ارسباران اهر محسوب شده و در صفحه 308 مي تويسد:‌« در 1326 يك باب دبستان بنام بهار( بپاس احترام مرحوم خليل بهاري نخستين نماينده فرهنگ اهر‌) در اهر افتتاح شد. در سالهاي 1326 و 1327 و 1328 ساختمانهاي از طرف اهالي قراء اطراف ساخته شده و در اهداء گرديده است كه اداره فرهنگ در نقاط مزبور مدرسه تأسيس كرده است و اين نقاط به قرار زير است:
ارشت آباد- حسن بيگلو- خمارلو- نوجه ده – كرلر – علي بيگ كندي – بيلوردي – جانانلو
همچنين در صفحه 310 از مدرسه سراي در سراي نام مي برد و سال تأسيس آن را 1319 مي داند. تأسيس مدارس هرزه وز، تازه كند، ناحيه، خانقاه، هيق و … حاصل زحمات صادقانه برادران اسد نسب مي باشد. در روستاي خانقاه حاج غضنفر و در روستاهاي نوجه ده حاج بختيار از اين امر خير استقبال مي نمايند. في المثل در روستاي هيق ،‌حاج پير علي مردم را جمع نموده و پس از مدتي به كنايه و طنز اظهار مي دارد كه من چون ورشكست شده ام آمده ام تا كمكي كادي از شما طلب نمايم. پس از تشريح اهالي واقف به نيّت اصلي و خير آقاي حاج پير علي گريده و به رهبريت فردي به نام مشهد محمد علي شيوه مرضيه احداث مدرسه را پيشه خود مي سازند.

رؤساي آموزش و پرورش
اولين رئيس اداره آموزش و پرورش آقاي رسول كندواني است كه به موجب ابلاغ شماره 5/50649 مورخه 30/8/45 به رياست اداره آموزش و پرورش هريس منصوب و مشغول بكار مي شود. قبل از انتصاب نامبرده فرهنگ  هريس شامل سه منطقه:
1)‌هريس،‌خانمرود به مركزيت هريس
2)‌آلان برآغوش به مركزيت مهربان
3)‌بدوستان به مركزيت سراي
بوده و هر يك به وسيله سرپرست جداگانه اي كه زير نظر حومه تبريز بوده اند اداره مي شده است. پس از شروع بكار آقاي كندواني بنا به دستور اداره كل سرپرستيهاي ياد شده درهم ادغام و اداره مستقلي بنام آموزش و پرورش هريس تأسيس گرديد و كليه امورات اداري و آموزشي مناطق مزبور به اين اداره محول شد. همچنانكه ابتدا و شروع هر كاري سخت توأم با مشكلات مي باشد اين امر نيز از اين قاعده كلي طبيعي  مسثني نبوده كه  پس از تحمل زحمات و صبر پيشه ساختن ، همه آنها يكي پس از ديگري برطرف گرديده  و تا حدودي كارها بصورت عادي و مطلوب در آمد.
آقاي كندواني به دليل نيكخواهي،‌ مورد رضايت فوق العاده اهالي قرار گرفت و بر اين اساس موفقيتهاي چشمگيري در امور فرهنگي حاصل گرديد. آقاي كندواني به مدت دو سال و اندي به انجام وظيفه پرداخت و سرانجام بعلت سكونت خانواده اش در تبريز و بي سرپرستي آنها، ناگزير شد علي رغم ميل باطني ، مصرّانه به تقاضاي انتقال به تبريز نمايد.
اين هموطن كوشا و دلسوز اولين فردي است كه دوبار مسئوليت اداره آموزش و پرورش هريس را بر عهده گرفته است. دومين دوران تصدي او به سال 1356 بر ميگردد.
حسين جعفري سيسي
آقاي جعفري در نيمه دوم دي ماه 1367 در يك شامگاه سرد و يخبندان و در يكي از شبهاي پرسوز و پر برف زمستان در هريس از يك اتوبوس پياده شد. ايشان كسي را نمي شناخت. جز آنكه سابقه دو سال خدمت و همكاري با آقاي حسن امين زاده را در پرونده زندگاني خويش داشت. لذا برادر آقاي اميني زاده متعاقب سفارش او، منتظر آقاي جعفري بود. شب در منزل پدر مرحوم اقاي اميني زاده كه يكي از اعضاي كميسيون        آموزش و پرورش بود بسر برد و از روز بعد برابر حكم شماره 11/69687 مورخه 19/10/47 در مركز بخش مستقر و دوشادوش همكاران فرهنگي خويش گام در راه انجام وظيفه نهاد . آقايان : علي اكبر برادر برجسته باف ، ابوالفضل آبادي باويلي ، سليم سليم زاده ، احمد دولتي ، رحيم رحيم زاده ، نصرت اله يعقوبي ، رجبعلي شكوهي ، علي اميني زاده ، نعمت الله صفر عليخاني (آذرشهري ) ، محمد تقي سلطاني اصل ، محمد باقر طاهري و سيروس فرهنگي (كفيل دبيرستان كوروش مهربان ) .همراهان بي غل و غش او در اين مسير پر افتخار گرديد .
اخذ مجوز امتحانات ششم نهايي ابتدايي متفرقه ، اخذ مجوز دوره دوم دبيرستان (كلاس طبيعي ) براي دبيرستان دكتر خانعلي (كادر اين دبيرستان در آن زمان عبارت بودند از غلامعلي حبيبي ، رجبعلي شكوهي ، ابوالفضل آبادي ، علي اكبر برادر برجسته باف ، صمد جعفري مرندي و چند تن ديگر ) ، احداث كتابخانه عمومي ، توسعه و تكميل دبيرستان دبيرستان كوروش  مهربان (كادر اين دبيرستان در آن زمان عبارت بود از سيروس فرهنگي ، سيد علي خادم اصل ، علي اصغر بهرامي اصل و علي اكبر برادر برجسته باف ) ، توسعه مدارس روزانه در روستاهاي دور افتاده ، توسعه كلاسهاي پيكار با بيسوادي ، نوسازي ساختمان دبستان نشاط كه اداره مربوطه در آن مستقر شده بود احداث يكباب دبستان 4كلاسه در مركز بخش ، توسعه تربيت بدني ( در اين زمينه آقاي علي اميني زاده در عين حاليكه رئيس مدرسه بود با حفظ سمت مسئوليت تربيت بدني را نيز بعهده داشت ) از جمله اقداماتي بود كه در اين سالها به وقوع پيوست .
لازم به توضيح است كه مقارن اين ايام چون مركز بخش (هريس ) و مهربان هركدام داراي شهرداري بودند عليهذا هر كدام صدي سه جداگانه اي داشتند .
اعضاي كمسيون صدي سه مركز بخش عبارت بودند از آقايان : حاج جسين رحيمي ، حاجي قاسمعلي اميني زاده ، حاج فضل اله شكوهي ، واعظي .
اعضاي كمسيون صدي سه آموزش و پرورش مهربان عبارت بودند از آقايان : حاجي ميرزا حبيب صدري (روحاني  )، اصغر قنبري ، يوسف واقف ، حاج عباسعلي محمودي .






آقاي جعفري با حفظ سمت رياست كتابخانه عمومي را نيز عهده دار بود و مدتي نيز با حفظ سمت شهرداري و كفيل بخشداري بوده است .
در مراسم توديع آقاي جعفري مرحوم ميرزا نجفقلي محسني ابيات زير را با صداي دلنشين خويش مي خواند :
نشاط عمر بگذرد همي خجسته حال را                              فلك به گردش آورد هميشه ماه وصال را
بحكم عقل رهبيران عمل كنند در جهان      نه به رضاي ناكسان طريقه جهان را
هريسي بخش تازه كه ديده است رهبران        ز كارهاي « جعفري»‌بينيد اعتدال را
هزار حيف و صد افسوس كاين رئيس نيك خلق         زدست داد هريسي يان چنين فرشته حال را
ثنا به حسن و سيرت و عمل بود سزا يقيين     نه مدح صورت دغل نه قيل را نه قال را
خسرو خموش باشي « محسني»‌فصير كن كلام را               رجال ميدهد تميز خوب و بد خصال را
تاريخ ترك محل خدمت آقاي جعفري سيي 5/8/49 مي باشد. بعد از اين تاريخ جناب آقاي هاشمي كيا به هريس آمده و به رتق و فتق امور اداري مي پردازد. تسطيح و محمطه سازي ميادين كه به تنهايي كار دشواري به حساب مي آمد در زمان تصدي آقاي هاشمي انجام پذيرفت،‌نامبرده تا آذر سال 1350 ره ارائه خدمت خويش ادامه داد.
سيد جواد ناظمي سرخاب
بعد از هاشمي كيا زمام امور را بدست گرفت و حدوداً‌تا اواخر اسفند سال 50 به انجام وظايف محوله پرداخت.
سيد علي مصطفي طباطبايي
او طي ابلاغ شماره 17807 بتاريخ 29/6/51 رياست اداره آموزش و پرورش را بر عهده گرفت. او داراي مدرك كارشناسي زبان و ادبيات بود.

علي اصغر صحتي شفائي
طي حكم شماره 11/24575  مورخه 5/8/52  از اوايل آبان ماه كار خويش را بطور رسمي در اداره آموزش و پروش آغاز كرد. آقاي صحّتي شفائي از آنجائيكه قبل از عزيمت به هريس در مقام مديريت كل تربيت بدني استان و سالياني نيز در اداره بازررسي استان انجام وظيفه نموده بود.
اطلاعات كافي از فرعنگ منطقه را اندوخته بود. ايشان بر تلاشهاي طاقت فرسا و بي منّت حاج محمد تقي سلطاني صحّه ميگذارد.
تشكيل شعبات اداري با نصب تابلوهاي مربوطه ، انتخاب واستخدام كاركنان واجد اشرايط جهت شعبات اخذ سهميه بيشتر كادر آموزشي براي تشكيل كلاسهاي جديد درسي در كليه روستاهاي تابعه حتي در بين عشاير محل ( بوسيله آموزگاران سيار ) تكميل وسايل آموزش وپرورش ، تشكيل خانه معلمين وتاسيس يك باب آموزشگاه حرفه اي پسرانه از جمله رئوس برنامه هائي بودند كه درزمان آقاي صحتي شفائي تحقق يافتند .جناب آقاي صحتي شفائي در 9/12/55  هريس را ترك گفت .



احد اله جباري
نام پدرش ابراهيم وداراي مدرك ليسانس رياضي بود .او طي حكم شماره 11/82780مورخه 10/12/55 به رياست آموزش وپرورش انتخاب شد وكار خويش را از مورخه 10/12/55عملا آغاز نمود .آقاي جباري در 5/7/56 ترك خدمت نموده وجهت تدريس به شهرستان تبريز منتقل گرديد .
بعد از آقاي جباري ، براي باردوم آقاي رسول كندواني به خاطر نام نيكي كه از خود به جا گذاشته بود به رياست اداره منصوب ومشغول بكار شد وتاتاريخ 27/4/57 در اين پست باقي ماند
مقصود حسن زاده خانميري
او كه داراي مدرك تحصيلي ليسانس فلسفه علوم تربيتي ومتولد 1316 بوده برابر ابلاغ 11/80404مورخه 27/4/57به رياست هريس منصوب مي شود .آقاي مقصود حسن زاده خانميري طي ابلاغ شماره 11/15528در تاريخ 18/4/58 به رياست اداره آموزش وپرورش هريس منصوب شد
محسن فرزين
زادگاه او هريس وتاريخ تولدش 10/1/25مي باشد داراي مدرك فوق ديپلم علوم انساني بود . آقاي فرزين در تاريخ 1/10/59وارد اطاق رياست اداره آموزش وپرورش هريس شد ودر تاريخ 25/12/59با آن وداع كرد
محمد تقي رضاپور
در تبريز به دنيا آمد .داراي مدرك فوق ديپلم ديني وعربي بود او در25/12/59شروع بكار كرد ودر تاريخ 25/3/61مسووليت خويش را تحويل داد .جناب آقاي حاج اصغر فردي آذر سمت معاونت را در اين مدت عهده دار بود
هدايت فتاحي
دبير اداره آموزش وپرورش ناحيه 2تبريز بود طي ابلاغ 1/4806مورخه 4/5/61 به رياست بر گزيده شد ولي طبق اطلاعات بدست آمده از آمدن به هريس خود داري نمود
عباس حاج بابائي
قبلادر شبستر مشغول بود .طي حكم شماره 11/38006مورخ 18/5/61صادره از سوي اسحق مشكيني مدير كل آموزش وپرورش استان به هريس آمد ولي در 26/3/61طي ابلاغ 11/65490مورخه 25/3/61از قرار اطلاع به رياست اسكو منصوب واز هريس خارج شد
حسينقلي محسني
شاعر پر ذوق وهنر مند وارسته آقاي محسني قبلا سمت معاونت آقاي حسن زاده را داشت .او كه در 2/12/24هجري شمسي در هريس به دنيا آمده بود تا كلاس نهم در هريس تحصيل نمود ودر سال 1339جهت ادامه تحصيل به شهر اهر مهاجرت كرد. در سال 1342 موفق به اخذ ديپلم ادبي از دبيرستان همت اهر گرديد.شادروان محسني براي انجام خدمت سربازي بعنوان سپاه دانش به بخش جويبار قائم شهر مازندران اعزام شد .پس از پايان خدمت در همان منطقه بعنوان آموزگار استخدام گرديد،‌وي ضمن تحصيل  در كارهاي كشاوزي،‌بطور مستمرو  طاقت فرسا به خانواده خويش ياري مي رساند. او در رشته جغرافيا از دانشكده ادبيات تبريز مؤفق به اخذ ليسانس گرديد. مرحوم محسني كار خويش را بعنوان رئيس آموزش و پرورش از تاريخ 12/4/58 آغاز كرد و در تااريخ 1/10/59 آنرا به اتمام رساند. معاونش در اداره آقاي حسن فرزين بود. او سپس مسئوليت آموزش و پرورش بستان آباد را با موفقيت پشت سر گذاشت و عاقبت بعنوان دبير در دبيرستانهاي والفجر (‌صفاي سابق )‌خيابان ششگلان تبريز به تدريس پرداخت  و متأسفانه در تاريخ 18/9/73 بر اثر بيماري چراغ عمر شريف اش خاموش شد.


استاد علي واعظي
در سال 1332 در خانواده علم و جلالت در هريس متولد گرديد. تا كلاس نهم قديم در دبيرستان دكتر خانعلي هريس تحصيل كرده ، بلافاصله وارد حوضه علميه تبريز( طالبيه) شد. بعد از يكسال اشتغال به دروس حوزوي بطور شبانه روزي همزمان با تحصيل در حوزه ،‌به دروس جديدي ادامه داده در سال 52 از دبيرستان توان تبريز فارغ التحصيل و در همان سال از كنكور سراسري از دانشگاه فردوسي مشهد دانشكده الهيات  و معارف اسلامي قبول شد و به حوزه علميه مشهد منتقل و در مدرسه نوّاب سكني گزيد. همزمان با تحصيلات حوزوي مشغول ادامه تحصيل  در دانشگاه (‌در رشته فلسفه و حكمت اسلامي )‌شد. در آنجا از حضور اساتيد كرام ،‌آيات عظام شيخ واعظ طبسي،حاج آقا هاشمي و رهبر انقلاب (‌حضرت آيت ا… خانه اي )‌بهره ها برد و چند بار در اعتراضات دانشجويان و طلاب دستگير و مورد اذيت و آزار قرار گرفت. اين فرهنگي متين و نكته سنج در دي ماه 58 در آموزش و پرورش سراب استخدام و در دبيرستانهاي آن شهرمشغول تدريس بينش ديني گرديد. بعد از 18 ماه تدريس در تاريخ 17/6/61 به رياست آموزش و پرورش هريس منصوب و بعد از آن بترتيب: معاون مالي و اداري ناحيه دو تبريز،‌رئيس آموزش و پروش اهر،‌كارشناسي تربيت معلم و كارشناس مسئول ضمن خدمت استان ،‌مدرس مراكز تربيت معلم استان،‌رئيس آموزش و پروش شهرستان هشترود و آخر الامر بعنوان فرماندار شهرستان هشترود شد. اين عالم پر تلاش هم اكنون بعنوان مدرس با درجه كارشناسي ارشد برنامه ريزي آموزشي در مراكز آموزش عالي فرهنگيان در مراكز تربيت معلم استان مشغول مي باشد.
آقاي واعظي داراي تأليفاتي بعناوين : مباني برنامه ريزي از ديدگاه قرآن و سنّت ،‌ترجمه ،‌شرح  حال و آراء‌فلسفي ابن سينا،‌كتاب صرف،‌مؤعظه  و هماهنگي مي باشد.
اولين دبيرستان دخترانه در مدت اشتغال وي د رهريس تأسيس و 24 طرح ناقص منطقه توسط پيمانكاران تكميل شد. تأسيس هفت واحد آموزشي پسرانه و يك واحد دخترانه در سطح ابتدائي و تأسيس 5 واحد آموزشي پسرانه و يك واحد دخترانه در سطح راهنمائي از ديگر فعاليتهاي اوست.

قلي اله قليزاده
زادگاهش اهر و داراي مدرك فوق ديپلم علوم ديني و نام پدرش عبداله و تاريخ تولدش 28/7/1339 بود. او كار خويش را از  11/6/63 لغايت 1/11/65 در اداره آموزش و پرورش هريس گذراند.

هدايت شهابي كلوانق
آقاي شهابي كلوانق يكي از افراد بومي كاردان و لايق ، فرزند جواد،‌متولد  21/9/1333  در كلوانق مي باشد. آقاي محسن فروزان معاون وي بود. او در تاريخ 1/11/65  لغايت 4/3/68 در هريس بعنوان رئيس آموزش و پرورش منشأ خدمات شد.
 عبداله عبداله پور
فرزند يوسف، متولد 3/10/133 در هشترورد و داراي مدرك فوق ديپلم علوم انساني درزمان تصدي رياست آموزش و پرورش هريس مي باشد. تاريخ شروع كار وي 4/3/1368 و تاريخ پايان آن 1/7/69 مي باشد.

اروجعلي روحي
نام پدرش محمد علي ،‌زادگاهش خلخال ،‌تاريخ تولدش 12/12/1338 و مدركش فوق ديپلم ديني و عربي در پرونده منظور شده است. آقاي ودود سفيدي سمت معاونت وي را داشت. او از 1/7/69 لغايت 9/7/73 بعنوان رئيس انجام وظيفه نمود.

رضا قمري ارباطي
فرزند جليل، اهل ميانه،‌ليسانس مديريت آموزشي و متولد 18/10/1339 مي باشد.  تاريخ شروع بكار او 10/7/73 و تاريخ پايان 30/7/74 آمده است.
ميرحمايت ميرزاده
وي ليسانس علوم اجتماعي بود كه مير عزير اله نام پدرش و 19/2/1341 تاريخ تولدش قيد شده است. زادگاهش مغان مي باشد. آقايان شاطريان سمت معاونت وي را بر عهده داشت و پس از اندي آقاي موسي عدالتخواه به سمت معاونت وي برگزيده شد. او از 1/8/74 لغايت 9/9/75 در مسئوليت خويش تلاش نمود.
موسي عدالتخواه
فرزند آقا و متولد 6/1/1349 مي باشد. او داراي ليسانس مديريت آموزشي است و از تاريخ 10/9/75 كار خويش را آغاز كرده و هنوز هم در اين سمت باقي است. آقايان محرم صدقي و كريم غني زاده بترتيب سمت معاونت وي را داشته و دارد.


مرحوم محرم مصدقي
در تاريخ 1349 در روستاي نوجه ده از توابع شهرستان هريس در خانوادة مذهبي چشم به جهان گشود و در سن 2 سالگي بعلت مهاجرت خانواده در شهرستان تبريز سكونت يافت و دوران طفوليت را تحت سرپرستي والدين خود در محيطي عاطفي و معنوي  پشت سر گذاشت در سال 1352 راهي دبستان گرديد و مدت 5 سال تحصيلات ابتدائي را با عشق و علاقه و نتايج مطلوب به پايان رساند. با فرا رسيدن دوران نوجواني همگام با پدر مرحومكش در مراسم و مجالس مذهبي شركت مي كرد و آموزش قرائت قرآن مجيد را از 1در مرحومش فرا گرفت و از آن زمان مسايل مذهبي و اجتماعي در وجودش ريشه دوانده بعدها شكوفه شد و به حاصل نشست در سال 1361 در راستاي ادمه تحصيل وارد مدرسه راهمائي شكيب شد و 3 سال از عمر پربارش را در سكوهاي درس اين مدرسه با اخذ معلومات و كمالات سپري كرد و مورد توجه مسئولين و دبيران قرار گرفت با اعمال و رفتار متين و چهره معصوم خود سرمشق و الگوي دوستان و همكلاسان خود بود. تحصيلات متوسطه را در دبيرستانهاي لقمان تبريز شروع كرد ودر مدت 4 سال موفق به اخذ ديپلم اقتصاد گرديد كه در مدت تحصيل متوسطه تعطيلات تابستان و حتي اكثر روزهاي تعطيل را با تلاش فراوان مشغول كار و تأمين مخارج خود مي شد. بعد از اخذ ديپلم بخدمت نظام وظيفه اعزام گشت و بعد از 3 ماه دوره آموزش در شهر خوي به پيرانشهر اعزام و از آنجا راهي منطقه نظامي سردشت گرديد در مدت 11 ماه در آنجا بنحو احسن به وظايف محوله جامه عمل پوشاند كه زمان جنگ تحميلي هم بود در آزمون كنكور سراسري شركت كرده در رشته آموزش ابتدائي تربيت معلم شهرستان اهر رتبه قبولي بدست آورد و پس از اخذ مدرك كارداني در آموزش و پرورش منطقه هريس مشغ.ل خدمت شد مدت يكسال در دبستان روستاي هرزه وز به عنوان مدير آموزگار و 2 سال در مدرسه راهمائي روستاي انديس با سمت مدير آموزشگاه انجام وظيف نمود و در اين زمان از امتحان ورودي آموزش ضمن خدمت فرهنگيان در رشته كارشناسي مديريت آموزش قبول و به تحصيلات خود ادامه داد.
پستهاي بعدي اين پاك مرد وارسته به ترتيب : مديريت آموزشگاه برازين،‌مسئول ارزشيابي و رسيدگي به شكايات آموزش و پرورش منطقه هريسو بالاخره معاون آموزشي و پرورشي آموزش وپرورش بود بنا به حسن شهرت و همكاريهاي صميمانه با   نهادهاي انقلاب اسلامي بعنوان مسئول كميته مراسم ستاد دهه  فجر سال 76 شهرستان هريس انتخاب شد،‌كه متأسفانه در تاريخ 24/1076 بعلت بيماري ناگهاني زلزله اي در سرزمين وجود پاك او به وقوع پيوست و زجر را يك ماه گهواره خويش ساخت تا اينكه سنت لا يتغيّر الهي بر اين قرار گرفت كه شمع وجود مردي از تبار عطوفت و صميمت و صداقت در تاريخ 25/11/76 به خاموشي گرائيده و در عين ناباوري سقف شاديهاي خويشاوندان و دوستان و آشنايان بويژه همكاران ارجمند و گرامي اش فرو ريخت.
عظمت وصيب وارده را مي توان در ابيات هنرمند ساعي منطقه بهلول ستاري آذر مشاهده كرد كه گوياي غم بي پايان داماد گرانقدرش بوده و حاكي از منزلت و نفوذ خاص عاطفي و اخلاقي ايشان در خانواده مي باشد.
در اين وادي غم از شادي فزون آمد به امدادم              رسيد از درد و درماني ز جانانم رضا دادم
نميشد باورم دست قضا پرويزني دارد         كه بيزد سرم خاكستر اندوه دامادم
قدر چيند گلي از گلشنم با دست بي مهري          فلك ويران نمايد خانه طاقت ز بنيادم
غم فرزند تنهايش ز هجران پدر سوزد                 به سيخ آه سوزان يتيمي قلب راكبادم
سرم سندان بر پتك مصيبت گشت از اين مخنت                شكست آئينه صبر قرار همچو فولادم
اميدم درد شد در دام حرمان از پريشاني         به دامان سيه بختي گره خورد اشك آزادم
دلم شد در ركاب آرزوها پير و سر گشته           سكوت شب شكست از زجّه شبگير و فريادم
به سوداي بلا بي گاه گرديد عمر « ستاري»‌          فرد از فتنه پي در پي و تأديب استادم(1)

1) جزوه يادواره بزرگداشت هفته معلم ، ارديبهشت 77 ، تهيه و تنظيم : امور تربيتي منطقه هريس.
سواد و آموزش
نرخ باسوادي در ميان جمعيت 6 ساله و بيشتر در شهرستان هريس 65/68 درصد ، در بين مردان 76/78درصد و در بين زنان 9/58درصد است كه به ترتيب 71/6، 6/3 و 34/9 درصد كمتر از نرخ با سوادي در استان مي باشد.
بررسي توزيع باسوادان در حال تحصيل بر حسب دوره هاي تحصيلي در سال 1375نشان ميدهد كه از 19457 نفر جمعيت در حال تحصيل شهرستان هريس،‌1/65 درصد در مقطع ابتدائي ،‌28/20 درصد در مقطع راهنمائي ،‌77/10 درصد در مقطه متوسطه،‌14/1 درصد در مقطه عالي ،‌06/0 درصد در حوزه علميه و علوم ديني و 98/1 درصددر سطح سواد آموزي مشغول به تحصيل هستند.(‌لازم توضيح است كه  وضعيت تحصيلي 64/0 درصد نيز نامشخص مي باشد.)
در سال 1375 تعداد كل دانش آموزان شهرستان هريس 18241 نفر بوده كه از اين تعداد 67 درصد مربوط به مناطق روستايي و 23 درصد مربوط به مناطق شهري مي باشد. از كل دانش آموزان شهرستان هريس 13/69 درصد در مقطه ابتدائي ، 9/20 درصدد در مقطه راهنمائي، 43/8 درصد در مقطع متوسطه عمومي،‌54/0 درصد در مقطع كودكستان، 3/0 درصد در مقطه بزرگسالان،12/0 در مقطع كودكان استثنائي و 58/0 درصد در هنرستانهاي فني مشغول تحصيل مي باشند.
در شهرستان هريس تعداد 188 آموزشگاه وجود دارد كه از اين تعداد 40 آموزشگاه در مناطق شهري و 148 آموزشگاه در مناطق روستايي داير مي باشد. سهم هر يك از مقاطع تحصيلي كودكستان ،‌كودكان استثنايي ،‌ابتدائي ،‌راهنمائي،‌متوسطه ،‌هنرستان فني و دبيرستان خدمات از كل آموزشگاههاي شهرستان به ترتيب 7/2 ، 5/0،8/62،25، 5/8 و 5/0 درصد مي باشد.
در مقطع  تحصيلي ابتدائي به ازاء‌ هر 29 نفر دانش آموز،‌در مقطع  تحصيلي راهنمائي به ازاء‌هر 22 نفر دانش آموز،‌در مقطع تحصيلي متوسطه به ازاء‌هر 19 نفر دانش آموز و در هنرستان به ازاء هر 12 نفر دانش آموزهنرستان به ترتيب يك نفر كادر آموزشي وجود دارد.
تراكم دانش آموز در كلاسهاي ابتدايي،‌راهنمائي ،‌متوسطه و هنرستان به ترتيب 3/25،7/23،6/21،5/26 نفر است. همچنين پوشش تحصيلي ظاهري در مقاطع تحصيلي ابتدائي،‌راهنمائي و متوسطه عمومي به ترتيب 21/107،22/54 و 94/17 درصد مي باشد.

فرهنگيان و دانش آموزان شهيد
الشهيد المقتول في المعركه عند الجهاد مع الامام (ع) او نائبه الخاص و يلحق به كل من قتل في حفظ بيضه الاسلام في حال الغيبه
شهبد آن كسي است كه در ميدان نبرد د ركاب امام (ع) يا نائب خاص او كشته شود و ملحق ميشود به او هر كسي در حفظ اسلام در زمان غيبت امام كشته شود.
« تعريف شهيد از زبان فقها»
نام و نام خانوادگي
تاريخ شهادت
محل شهادت
شهيد محمود پورحسين
28/4/60
مهاباد
شهيد قاسم هاشمزاده هريس
18/12/63
شرق دجله
شهيد عباسقلي ميرزانژاد
2/1/65
شلمچه
شهيد غنيمت اكرمي
15/5/66
سردشت
شهيد ميرزا آقا نعمتي
29/12/66
قوجار
دانش آموزان شهيد
نام و نام خانوادگي
تاريخ شهادت
محل شهادت
شهيد محمد تقي غفاري
5/12/62
جزيره مجنون
شهيد محمد باقر  محمودي
17/7/60
سوسنگرد
شهيد محمد علي فرزانه
23/1/62
پشرهاني
شهيد علي نيكويي
8/11/65
شلمچه
شهيد فتح الله رحيمي
8/11/61
شلمچه
شهيد رضا سليمي
24/1/62
شرهاني
شهيد بهلول سليمي
20/9/60
سرپل ذهاب
شهيد رضي ستارنژاد
23/12/63
دجله
شهيد سيد رضا علوي
24/1/62
شرهاني
شهيد مير يوسف سيدلو
4/1/66
شلمچه
شهيد احمد كشاورزيان
24/1/62
شرهاني
شهيد يدا.. حسين قلي زاده
20/10/65
شلمچه
شهيد محمد محمد زاده
19/5/66
سردشت
شهيد محمد باقر پاشازاده
26/4/91
شلمچه
شهيد عليرشضا عيسي زاده
20/11/66
هرالعظيم
شهيد محمد رضا باصري
20/9/60
سرپل ذهاب
شهيد يعقوب فلاحتي
24/1/62
شرهاني
شهيد رجب چاووشي
30/9/60
سرپل ذهاب
جبرائيل مهديزاده
7/13/62
جزيره مجنون

توضيح اينكه شهيد ميرزانژاد و شهيد نعمتي جزو متعهدين خدمت (‌دانشسرايي ) بوده اند از اينرو گاهي در ليست شهداي دانش آموز نيز آورده مي شوند.





گوشه اي از مراسم غبارروبي و عطر افشاني وادي شهداي هريس


نمايه و منابع و مآخذ:تاريخچه مكاتب و آموزش و پروش
1- تاريخ فرهنگ آذربايجان ،‌حسين اميد، جلد اول
2-ديوان صائب تبريزي
3-سيماي منطقه آموزشي اداره آموزش و پرورش خواجه
4-شهرستان هريس و جلوه هاي طبيعي ،‌اجتماعي و هنري آن ،‌محرم فرزانه ،‌1378
5-عبرتنامه صيرفي،‌محمد حسن مهپور،‌چاپ اول
6-فرهنگ آذربايجاني – فارسي ،‌محمد پيفون،‌چاپ اول 1361

نمايه و مآخذ


نمايه نام اماكن

* حدوددو سال پيش براي عملي عملي ساختن اين آرزو ، كمر همت بستم 0 بر حسب تصادف، مطلع گشتم كه پروژه هاي تحقيقي با تقبل هزينه هاي مربو طه به آموزش وپرورش ارسال شده است0
تنها مهلت با قيمانده براي تكمل وارسال آن فرمها يك روز بود 0 پيشنهد تحقيق ( بنام همسرم كه شاغل در مدارس هريس هست) بااستقبال مواجه نشد 0 رئوس و عناوين پروژه ها نيز مردود اعلام گرديد 0 ناچارا مشاهير شهرستان را پيشنهاد نمودم بعد از مدتي متوجه شدم كه طرح ما مورد قبول استان واقع نشده است 0 در كندو كاو معلوم شد كه طرح پيشنهاد ي اولي مارا به كس ديگري داده اند0 بدين زيركي بود كه مارا از رده خارج ساختند وتا اين زمان هم بر اساس اطلاعات بدست آمده عليرغم اخذ
هزينه تحقيق ، هيچ اقدام عملي در اين زمينه محقق نشده است 0
[1] تاريخ فرهنگ اذربايجان،‌جلد اول، فصل اول، حسين اميد، ص 7
* گاهي كم و گاهي بيشتر
** ملا در فرهنگ آذربايجاني – فارسي محمد پيفون: عالم ديني ،‌آخوند ، شيخ و باسواد معني شده است. در ساير نقاط غالباً‌معلم مكتب خانه را « آخوند »‌گفته اند. اطلاق ملا به معلم مكتب خانه در اين منطقه به احتمال قوي متأثر از حس مذهبي مي باشد.
* هنوز هم اين روش ها در روستاها معمول هست.
* نوعاً‌شاگردان سركش و شلوغ در اكثريت بودند . بزرگان در تعريف اين خصوصيت اين مثال را مي آورند كه : «‌شاگردان مكتب ،‌شيطان را هم كور كرده اند. »‌
* داش خاتون هم در محاورات گفته مي شود
** مرحوم كربلاي آقا در فقر بسر ميبرد ، باسواد ، خوش خط و مقيد بوده است . در تابستان در مسجد شيخ باباي محله چمن و در زمستان در اصطبل شادروان عزت مكتب داير مينموده است
*** به شادروان كربلاي طاقي لقب خليفه داده اند و با آن نام نيز مشهور ميباشد علت اين نامگذاري براي نويسنده معلوم و مشخص نشد .

* ميرزا حسن شيخ الاسلامي ،ميرزا حميد غفاري ، ميرزا احمد مشايخي ،ميرزا شيرا.. دبيري ، شيخ محمد موسالو و ميرزا احمد احمديان از شاگردان وي بوده اند كه دروس حوزوي را نيز طي نمود ه اند منتهاآقايان ميرزا حميد غفاري و ميرزا احمد احمديان ملبس به لباس روحانيت شد ه اند.

** او فرزند ميرزا محمد تفليسي است . ميرزا محمد از تفليس مهاجرت كرده بود و فرزندش ميرزا علي شاعر و خوشنويس بوده است . صداي جذاب داشته و همواره در اول خطبه هايش اينها را ميخوانده است :«السلام علي المدفونين بلا اكفان و علي النار حين علي الاوتان و علي الروس المفرقه الابدان».
منقول است كه وي به مردم ميگفته : روزي خواهد آمد كه مردم از هوا رفت و آمد خواهند كرد مردم نيز با نيشخند قريب به اين مضمون جواب ميداده اند: ميرزا را ميبينيد دروغ زميني را تمام كرده اكنون دروغ آسماني ميگويد.

[2] تاريخ فرهنگ آذربايجان،‌حسين اميد،‌ص 19
[3] شهرستان هريس / محرم فرزانه صفحه 272

[4] ر . ك شهرستان هريس و جلوه هاي طبيعي ، اجتماعي و هنري آن / نگارنده / صفحه 254